2 grudnia 2024

Darowizna mieszkania – o czym należy pamiętać?

Zdjęcie do tekstu - Darowizna mieszkania

Darowizna nieruchomości to sposób na nieodpłatne przekazania mieszkania, bardzo popularny w rodzinach. Jednak, aby czynność ta wywoływała skutki prawne musi zostać przeprowadzona w odpowiedni sposób. O czym należy pamiętać?

Czym jest darowizna?

Darowizna, czyli przepisanie nieruchomości, ma charakter umowy. Jej istota polega na nieodpłatnym przekazaniu własnych dóbr majątkowych – w tym przypadku nieruchomości – na rzecz obdarowanego. Umowę darowizny zawiera się w formie aktu notarialnego. Jest to bardzo wygodne, ponieważ osoba obdarowana, ma obowiązek zgłosić informację o nabyciu darowizny do właściwego urzędu skarbowego w ciągu sześciu miesięcy od chwili jej otrzymania. Podpisanie aktu notarialnego ceduje ten obowiązek na notariusza. 

Przekazując darowiznę, możemy zawrzeć w umowie listę warunków koniecznych do spełnienia przez osobę obdarowaną. Co ważne, zgodnie z artykułem 898 Kodeksu cywilnego, osoba przekazująca darowiznę może ją odwołać wtedy, gdy obdarowany dopuścił się względem niej rażącej niewdzięczności.

Umowa najmu mieszkania – na co zwrócić uwagę?

Podatek od darowizny

Umowa darowizny może się wiązać z koniecznością opłacenia podatku – jednak w niektórych przypadkach można tego uniknąć. Prawo stanowi, że ulga od podatku przysługuje małżonkowi, zstępnym, wstępnym, pasierbom, rodzeństwu, ojczymom oraz macochom darczyńców.  W przypadku tych osób podatek od spadków i darowizn może zostać całkowicie umorzony. Warunkiem jest przedłożenie stosownej informacji do urzędu skarbowego. Mamy na to pół roku od chwili podpisania aktu notarialnego, lub prawomocnego orzeczenia sądowego (co ma miejsce w przypadku spadków).

Obowiązek podatkowy powstaje również wtedy, gdy osoba obdarowana zdecyduje się sprzedać otrzymaną nieruchomość przed upływem pięciu lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiła darowizna. Jeśli jej nabywca chce wcześniej sprzedać otrzymane mieszkanie, to może zostać zwolniony z obowiązku płacenia podatku, jeśli w ciągu dwóch lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiła sprzedaż takiego lokalu wykorzysta uzyskane w ten sposób środki finansowe na tak zwane własne cele mieszkaniowe. Może to być zakup domu, mieszkania, działki, ale także remon

Zabezpieczenie darowizny

Darowizna od rodziców przenosi wszystkie prawa własnościowe na dziecko. Od chwili zawarcia umowy aktu notarialnego, rodzic korzysta z nieruchomości bezumownie. Niektórzy darczyńcy obawiają się, że po przekazaniu nieruchomości zmienią się relacje z obdarowanym i jest to całkiem uzasadnione. Nie można przecież wykluczyć sytuacji, w której darczyńca i obdarowany popadną w konflikt. Po podpisaniu aktu notarialnego, darczyńca traci prawa do zamieszkania, zatem nie można wykluczyć groźby jego eksmisji.

Dlatego umowa darowizny może zostać dodatkowo zabezpieczona służebnością mieszkania. Jest to popularna forma osobistej służebności rzeczowej. Podmiot, na rzecz którego ustanowiono służebność, zyskuje prawo do korzystania z nieruchomości. Owe prawa są niezbywalne i obowiązują do końca życia. W ten sposób można skutecznie zabezpieczyć interesy darczyńcy, zamieszkującego w podarowanym lokalu. Służebność mieszkania wymaga podpisania aktu notarialnego.