Kupując mieszkanie, warto posiadać wiedzę o poszczególnych formach własności. To od niej zależy, jakie będziesz mieć prawa do zakupionego lokalu. Dowiedz się jakie formy własności istnieją i czym się od siebie różnią.
Mieszkanie własnościowe
Prawo własności jest jednym z podstawowych praw wynikających z kodeksu cywilnego. Na jego podstawie określonemu podmiotowi przysługują prawa do rzeczy, w tym również do nieruchomości. Prawo własności oraz sfera uprawnień właściciela z tego tytułu nie mogą być naruszane przez inne osoby. Definicja prawa własności sprowadza się do dwóch podstawowych uprawnień – do korzystania z rzeczy i do rozporządzania nią. Jest to prawo zbywalne, podlega dziedziczeniu i może być przedmiotem egzekucji. Mieszkania własnościowe mogą znajdować się pod zarządem spółdzielni mieszkaniowej lub wspólnoty, mogą być również mieszkaniami bezczynszowymi.
Wycena nieruchomości – co warto wiedzieć?
Mieszkanie spółdzielcze
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu natomiast jest ograniczonym prawem rzeczowym, które jest jedną z form korzystania z lokali spółdzielczych. Na jego podstawie właściciel zyskuje prawo do korzystania z lokalu, a także prawo do rozporządzania swoim prawem. Nieruchomość może oddać do korzystania innej osobie, albo ją wynająć. Jest to prawo zbywalne, podlega dziedziczeniu, a także podlega egzekucji. Można je również obciążyć hipoteką. Najczęściej uprawnionym do lokalu jest członek spółdzielni mieszkaniowej, jednak zdarzają się odstępstwa od tej zasady. Z członkostwem w spółdzielni wiążą się natomiast pewne obowiązki, w tym konieczność wnoszenia do spółdzielni opłat eksploatacyjnych, opłat na fundusz remontowy, czy świadczeń na wkład budowlany. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu może zostać na wniosek uprawnionego przekształcone w prawo własności. Lokal może zostać w drodze tych czynności wykupiony i stać się wyłączną własnością nabywcy. W tym przypadku właścicielem części wspólnych budynku jest spółdzielnia.
Mieszkanie komunalne
Komunalne prawo do lokalu daje najmniejsze uprawnienia z tytułu posiadania własności mieszkaniowej. Mieszkanie komunalne znajduje się w posiadaniu gminy i przyznawane jest tylko osobom, które spełniają określone kryteria (np. nie przekraczają określonej wysokości dochodów). Lokal komunalny jest formą pomocy społecznej, która to udzielana jest przez jednostkę samorządu terytorialnego. Taka forma własności oznacza, że lokator, który chce wykonać w mieszkaniu jakieś prace remontowe musi uzyskać zgodę od władz. Istnieje jednakże możliwość wykupienia praw do lokalu komunalnego. Sytuacja taka ma miejsce wówczas, gdy władze terytorialne chcą sprzedać dane mieszkanie.
Partycypacja w TBS
Lokale budowane przez Towarzystwo Budownictwa Społecznego, przeznaczone są przede wszystkim dla osób średniozamożnych, spełniających określone w ustawie kryterium dochodowe. Również nie mogą one posiadać tytułu prawnego do innego lokalu, na terenie danej gminy. Dużym ograniczeniem, jeśli chodzi o mieszkań z TBS, jest to, że można je jedynie wynająć, natomiast nigdy wykupić na własność. Środki na to przedsięwzięcie pochodzą z Krajowego Funduszu Mieszkaniowego i tzw. wkładu partycypacyjnego, który musi wpłacić osoba, chcąca dysponować takim lokalem. Od tej pory jest ona uprawniona do najmu mieszkania TBS.